دانلود جزوه روش پلاک خوانی و مشخصات فنی ترانسفورماتور قدرت ترانس توزیع ایران ترانسفو

 

توضیحات پلاک مشخصات ترانسفورماتور توزیع (از بالا به پایین):

1) در اولین سطر معمولا نام سازنده بهمراه لوگوی این شرکت برروی پلاک درج میشود.

2) سطر اول:
️در قسمت Type نوع ترانسفورماتور براساس کدبندیهای شرکت سازنده مشخص می گردد. در شرکت ایران ترانسفو کد بندی ترانسفورماتورهای توزیع بدین قرار است:
کد TSUN ترانسفورماتور نرمال (پرتلفات)
کد THUN ترانسفورماتور هرمتیک نرمال
کد TGUN ترانسفورماتور خشک
کد ESUN ترانسفورماتور تکفاز
کد LTSUN ترانسفورماتور توزیع کم تلفات
چهار رقم بعد از کد ترانسفورماتور نشان دهنده توان نامی و ولتاژ ترانسفورماتور براساس کد سازنده می باشد.
بعنوان مثال LTSUN5044 مشخص کننده ترانسفورماتور توزیع کم تلفات با توان نامی 100KVA و ولتاژ 20KV می باشد. جدول کدهای ترانسفورماتور متعاقبا در کانال بارگذاری خواهد شد.
️در قسمت No شماره سریال ترانسفورماتور حک می شود که برای هر ترانسفورماتور منحصر به فرد بوده و اهمیت بسیار زیادی دارد. کلیه مدارک مربوط به این ترانسفورماتور (اعم از مدارک طراحی، ساخت، تست، آزمون و ...) براساس این شماره سریال در کارخانه سازنده بایگانی یا تحویل خریدار می گردد.
️ در قسمت Year سال ساخت ترانسفورماتور درج می گردد.
 در قسمت بعدی استانداردی که براساس آن ترانسفورماتور طراحی شده است حک می گردد. در ایران در اکثر موارد استاندارد مورد توافق خریدار و سازنده که براساس آن ترانس ساخته شده است IEC60076 می باشد.

______________________________________________________________

3) سطر دوم:

در قسمت Rated Power توان نامی ترانسفورماتور (در بار نامی) برحسب کیلو ولت آمپر حک می شود.

️ در قسمت Kind نوع ترانسفورماتور نشان داده می شود. در اینجا PT به معنای power transformer است (در مقایسه با ترانسفورماتورهای جریان، ولتاژ و ...)
✔️ نکته مهم : مطابق تعریف استاندارد IEC60076 کلیه ترانسفورماتورهای با توان نامی بیشتر از 1KVA و ولتاژ حداقل یکی از سیم پیچها بیشتر از 1kv  ترانسفورماتورهای قدرت PT نامیده می شوند. این تعریف با تقسیم بندی رایج در ایران در خصوص ترانسفورماتورهای توزیع (حداکثر ولتاژ کمتر از 33 کیلوولت) و قدرت (حداقل ولتاژ بیشتر از 63 کیلوولت) متفاوت است.
️در ستون آخر سطر دوم فرکانس نامی ترانسفورماتور درج می گردد.

__________________________________________________________________

4) سطر سوم
️ در قسمت Rated Voltage ولتاژ نامی در  کادر وسط و ولتاژهای ماکزیمم و می نیمم (در تپ اول و تپ آخر) در بالا و پایین حک می شوند. در مستطیل مقابل نیز ولتاژ نامی ثانویه ذکر می شود.
قسمت Kind of Service نوع استفاده از ترانسفورماتور ذکر می شود (مثلا ترانسفورماتور دائم تحت بار، ترانسفورماتور زمین و ...) CONT در اینجا به معنای Continuous یا ترانسفورماتوری است که برای بارگیری تحت بار پیوسته طراحی شده باشد.
️ بخش Vector Group گروه برداری ترانسفورماتور را نشان می دهد که دانستن آن بویژه برای موازی کردن ترانسفورماتور ضروری است.
 در بخش Sys. Highest Voltages حداکثر ولتاژ سینوسی پیوسته قابل تحمل سیم پیچی ها یا Um که ترانسفورماتور براساس آن طراحی شده است. ذکر می گردد. 7.2/1.1 بدین معناست که حداکثر ولتاژ سینوسی (فرکانس 50 هرتز) قابل تحمل سمت فشار قوی ترانسفورماتور با ولتاژ نامی 6KV برابر 7.2KV و حداکثر ولتاژ سینوسی (فرکانس 50 هرتز) قابل تحمل سمت فشار ضعیف ترانسفورماتور با ولتاژ نامی 0.4KV برابر 1.1KV است. این مقادیر در استاندارد IEC60076-3 ذکر شده است .

مطابق استاندارد IEC60076-3حداکثر ولتاژ ترانسفورماتور (Um) ماکزیمم ولتاژ سینوسی فاز به فاز قابل اعمال به سیم پیچی ترانسفورماتور است. این مقدار از ولتاژنامی ترانسفورماتور (Un) بالاتر می باشد.
مقدار Um در سطوح ولتاژی شبکه برق ایران مطابق ذیل است:
Un=11KV ➡️ Um=12KV
Un=20KV ➡️ Um=24KV
Un=33KV ➡️ Um=36KV
Un=63KV , Un=66KV ➡️Um=72.5KV
Un=132KV ➡️ Um= 145KV
Un=230KV ➡️ Um= 245KV
Un=400KV ➡️ Um= 420KV

___________________________________________________________________

5) سطر چهارم:
قسمت Rated Current جریانهای نامی اولیه و ثانویه برحسب آمپر درج می شوند.

️ در بخش Insulation Class کلاس عایقی کاغذ مورد استفاده در ترانسفورماتور ذکر می شود. معمولا در ترانسفورماتورهای روغنی کلاس عایق A و در ترانسفورماتورهای خشک کلاس عایق F یا H می باشد. در جدول ذیل حداکثر درجه حرارت قابل تحمل هر عایق ذکر شده است:

 

___________________________________________________________________

6) سطر پنجم:
️ امپدانس اتصال کوتاه یا امپدانس ولتاژ یا Impedance Voltage یکی از پارامترهای اساسی طراحی ترانسفورماتور بوده و توضیحات مربوط به آن مطابق ذیل می باشد. امپدانس ولتاژ در ترانسفورماتورهای توزیع  با توان نامی کمتر از 200KVA مقدار 4 درصد و در ترانسفورماتورهای توزیع با توان نامی بیشتر از 200KVA مقدار 6 درصد است.
️ جریان اتصال کوتاه یا Short Circuit Current نیز یکی از پارامترهای بسیار مهم در طراحی ترانس بوده که مقدار آن توسط خریدار ترانسفورماتور به سازنده اعلام می گردد. مقادیر نرمال توان اتصال کوتاه شبکه در جدول ذیل ذکر شده است.

_____________________________________________________________________

7) سطر ششم :
 نوع خنک کنندگی ترانسفورماتور در قسمت Cooling Method روی پلاک درج میشود. اغلب ترانسفورماتورهای توزیع از نوع ONAN (فاقد فن و پمپ) می باشند.

علائم اختصاری مربوط به خنک کاری در پلاک ترانسفورماتورها:

ONAN:Oil Natural-Air Natural
 سیستم خنک کنندگی طبیعی (بدون فن و پمپ)
 
ONAF:Oil Natural-Air Forced
سیستم خنک کنندگی با گردش طبیعی روغن و وزش اجباری هوا (با فن و بدون پمپ)

OFAF:Oil Forced -Air Forced
سیستم خنک کنندگی با گردش اجباری روغن و وزش اجباری هوا (با فن و پمپ)

ODAF:Oil Directed-Air Forced
 سیستم خنک کنندگی با گردش اجباری جهت داده شده روغن و وزش اجباری هوا (با فن و پمپ)

 OFAN:Oil Forced-Air Natural
سیستم خنک کنندگی با گردش اجباری روغن و وزش طبیعی هوا (بدون فن و با پمپ)

OFWF:Oil Forced-Water Forced
سیستم خنک کنندگی با گردش اجباری روغن و آب (روغن بطور غیر مستقیم با آب خنک می شود)

_________________________________________________________________

8) سطر ششم :
️زمان تحمل اتصال کوتاه یا Short Circuit Duration حداکثر زمانی است که ترانسفورماتور می تواند تحت اتصال کوتاه قرار گیرد بدون آنکه درجه حرارت متوسط سیم پیچی آن از مقادیر ذکر شده در جدول سه استاندارد IEC60076-5 (جدول ذیل) بیشتر شود:

✔️ ️ نکته بسیار مهم : مطابق استاندارد IEC60076-5 دو نوع استقامت در برابر اتصال کوتاه برای ترانسفورماتور تعریف می گردد:

استقامت حرارتی ترانسفورماتور در برابر اتصال کوتاه: حداکثر درجه حرارت متوسط سیم پیچی ترانسفورماتور در شرایط اتصال کوتاه در مدت زمان حداقل دو ثانیه باید کمتر از مقادیر ذکر شده در جدول 3 (جدول فوق) باشد.
استقامت دینامیکی ترانسفورماتور در برابر اتصال کوتاه: ترانسفورماتور باید بتواند در مدت زمان تعیین شده در استاندارد (0.5 ثانیه در ترانسفورماتورهای با توان نامی کمتر از 2500KVA و 0.25 ثانیه برای ترانسفورماتورهای بزرگتر از این توان) از لحاظ مکانیکی اتصال کوتاه را تحمل کند.

✔️ بعضا به اشتباه تصور می شود مدت زمان حک شده برروی پلاک نامی ترانسفورماتور در حقیقت مدت زمانی است که ترانسفورماتور باید در برابر اتصال کوتاه از لحاظ مکانیکی مقاومت کند در حالیکه این زمان حداکثر زمانی است که ترانسفورماتور می تواند از لحاظ حرارتی (و نه مکانیکی) در برابر اتصال کوتاه استقامت نماید.
 تست اتصال کوتاه (که به اتصال کوتاه واقعی نیز شناخته می شود) یک آزمون مخصوص  در ترانسفورماتور بوده , که بنا به درخواست خریدار ترانسفورماتور و با هزینه او انجام می شود.
 برخی سازندگان بنا به استانداردهای داخل شرکت خود یا به دلیل الزامات کشوری یا بین المللی ترانسفورماتورهای با طراحی جدید را در مورد آزمون اتصال کوتاه قرار می دهند.

__________________________________________________________________

8) سطرهای 7 تا 8 ستون اول:
در پلاک ترانسفورماتورهای توزیع معمولا سه وزن حک می شود:
️ ☑️  وزن اکتیو پارت (مجموع وزن هسته و بوبینها و چارچوب) یا Mass of Core & Winding برحسب تن
️ ☑️  وزن کل ترانسفورماتور Total Weight برحسب تن
 ☑️  وزن روغن Oil Weight برحسب تن

این اوزان در مواردی همچون حمل و نقل و نصب و راه اندازی ترانس، سیرکوله و تعویض روغن، تعمیر ترانسفورماتور و موارد مشابه کاربرد دارند.
 با توجه به چگالی روغن (0.895Kg/lit) می توان حجم روغن ترانسفورماتور را محاسبه کرد. بعنوان مثال در این ترانسفورماتور  1320 کیلوگرم روغن معادل 1475 لیتر روغن عایقی وجود دارد. هر بشکه روغن ترانسفورماتور نیز بطور متوسط حاوی 210 لیتر روغن عایقی است که در این مثال می توان گفت این ترانسفورماتور حاوی 7 بشکه روغن است.
 همانگونه که در پلاک ذکر شده وزن کل ترانسفورماتور 6205 کیلوگرم و مجموع اوزان اکتیو پارت و روغن 3931 کیلوگرم است. اختلاف این دو وزن (2274 کیلوگرم) مربوط به مخزن، منبع انبساط و سایر تجهیزات و متعلقات ترانسفورماتور می باشد.
 در برخی ترانسفورماتورها، پارامتر دیگری با عنوان وزن حمل و نقل یا Transportation Mass نیز در پلاک مشخصات درج می گردد. این در حقیقت وزن مخزن و اکتیو پارت ترانسفورماتور (خالی از روغن و پر شده از ازت) است که در هنگام حمل ترانس از کارخانه سازنده به محل نصب مورد استفاده قرار می گیرد.

_____________________________________________________________________

9) سطر 7 و 8 ستون دوم:
️ حداکثر دمای محیط یا Max Ambient Temperature : بیشترین دمای محل نصب ترانسفورماتور است.
ارتفاع از سطح دریا یا Sea Level Altitude ارتفاع محل نصب ترانسفورماتور از سطح دریا می باشد.مطابق استاندارد IEC60076-2 ترانسفورماتورهای نرمال مطابق شرایط محیطی ذیل طراحی می شوند:
حداکثر درجه حرارت محیط 40 درجه سانتیگراد
متوسط ماهانه (گرم ترین ماه): 30 درجه سانتیگراد
متوسط سالانه: 20 درجه سانتیگراد
حداکثر ارتفاع محل نصب از سطح دریا: 1000 متر
در اینصورت جهشهای حرارتی (که یکی از مهمترین پارامترهای طراحی ترانس می باشد) مطابق ذیل خواهند بود:

جهش حرارتی بالای روغن (اختلاف دمای بین بالای روغن و درجه حرارت محیط): 60 درجه سانتی گراد جهش حرارتی متوسط سیم پیچی (اختلاف دمای بین وسط سیم پیچی و درجه حرارت محیط): 65 درجه سانتیگراد در صورتیکه ترانسفورماتور برای نصب در محیطی غیر از شرایط استاندارد فوق الذکر طراحی شود. جهشهای حرارتی مطابق ذیل کاهش خواهند یافت:
 به ازای هر یک درجه بیشتر از 40 درجه حداکثر دمای محیط، یک درجه از جهشهای حرارتی مجاز کاسته خواهد شد. در ترانسفورماتورهای فاقد فن (ONAN) به ازای هر 400 متر و در سایر ترانسفورماتورها به ازای هر 250 متر یک درجه از جهشهای حرارتی مجاز کم می شود.
 مثال: جهشهای حرارتی مجاز ترانسفورماتور توزیع با حداکثر درجه حرارت محیط 50 درجه و ارتفاع 1500 متر از سطح دریا مطابق ذیل می باشند:
جهش حرارتی بالای روغن:
60-10-2=48
جهش حرارتی متوسط سیم پیچی:
65-10-2=53

☑️  اصلاح قدرت نامی ترانسفورماتور با توجه به دمای محیط و ارتفاع نصب:
ترانسفورماتورهای نرمال برای حداکثر دمای 40 درجه سانتیگراد و ارتفاع 1000 متر از سطح دریا طراحی می شوند. چنانچه ترانسفورماتوری از این نوع در محیطی با دما و یا ارتفاعی بیش از مقادیر فوق نصب شود، دیگر مجاز به بارگیری اسمی مطابق پلاک مشخصات آن نخواهیم بود. توان نامی جدید با استفاده از این فرمول محاسبه می شود:

______________________________________________________________________

10) سطر 9 ستون دوم:
️ نوع سیال خنک کننده مورد استفاده در ترانسفورماتور و استاندارد آن در این بخش حک می شود. در این ترانسفورماتور سیال خنک کننده از نوع روغن عایقی معدنی کلاس یک و استاندارد آن IEC60296 است.
 استاندارد بین المللی مربوط به روغن عایقی معدنی نو که در ایران مورد استفاده قرار می گیرد و مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران نیز می باشد، استاندارد IEC60296 است.
 در ویرایش قدیم استاندارد IEC60296 روغن عایقی به دو نوع کلاس یک و دو تقسیم می شد که کلاس یک روغن پارافنیک مختص ترانسهای توزیع و کلاس دو روغن نفتانیک مختص ترانسفورماتورهای قدرت بود. (بدیهی است کیفیت روغنهای کلاس دو از یک بالاتر بوده و قیمت آن نیز بیشتر است) در ویرایش جدید استاندارد این کلاسه بندی حذف شده است لیکن هنوز در بین خریداران، سازندگان و بهره برداران ترانسفورماتور متدوال است.

جهت دریافت فیلم فارسی آموزش ترانسفرماتور کلیک کنید